بیماری ام اس (MS) یک بیماری پیشرونده است که بافت های مغز و نخاع را درگیر میکند. ام اس یک بیماری خودایمنی است، یعنی در آن سیستم ایمنی بدن به غلاف محافظ فیبرهای عصبی بدن حمله میکند و ارتباطات مغز و نخاع را با سایر نقاط بدن دچار مشکل میکند.

این بیماری در افراد مختلف علایم متفاوتی دارد و با توجه به میزان آسیب های وارده به سیستم عصبی و پیشرفت بیماری علایم متفاوتی در افراد بروز میکند.

علت وقوع بیماری ام اس ناشناخته است اما عواملی چون بحث های ژنتکی، جنسیت،استعمال دخانیات، سایر اختلالات خود ایمنی مانند بیماری تیروئید، کم خونی، پسوریازیس، دیابت نوع یک یا بیماری های التهابی روده، خطر ابتلا به بیماری ام اس را افزایش می دهند.

با توجه به تخریب اعصاب بدن، برخی بیماران در صورت عدم رسیدگی به موقع به علایم بیماری، توانایی راه رفتن و استقلال خود را از دست میدهند. علایم کلی بیماری ام اس با توجه به محل فیبرهای عصبی آسیب دیده و فاز بیماری متفاوت است و شامل علایمی چون: علایم فیزیکی و حرکتی که دربرگیرنده ی احساس برق گرفتگی که در حرکات گردن، به ویژه حرکت خم شدن گردن به سمت جلو(Lhermitte sign)، احساس گزگز و مور مور در اندام ها، عدم هماهنگی حرکتی و اختلال در وضعیت راه رفتن است. علایم بینایی شامل دوبینی یا تاری دید خواهد بود و سایر علایم شامل لکنت زبان، خستگی، سرگیجه، درد در قسمت هایی از بدن، مشکلات عملکرد جنسی ، روده و مثانه است. که در صورت مشاهده ی علایم مذکور توصیه می شود، حتما به پزشک متخصص مراجعه شود.

بیماری ام اس شامل مراحل عود-بهبودی است، در واقع حملات ام اس در مراحلی فرد را درگیر میکنند و با گذشت زمان این علایم کاهش می یابند. اما با توجه به شرایط عصبی عضلانی بیمار شدت این حملات و آسیب های ثانویه ای که به دنبال حملات ام اس برای فرد رخ می دهند متفاوت است.

از مهمترین اختلالاتی که به دنبال بیماری ام اس رخ میدهند میتوان به اختلالات حرکتی اشاره کرد. سفتی عضلانی و اسپاسم عضلات، ضعف شدید عضلات بخصوص در اندام های تحتانی و اختلالات راه رفتن که به شدت استقلال فرد را تحت تاثیر قرار میدهد.

در زمان وقوع حملات ام اس در کنار دارودرمانی جهت تعدیل شرایط، فیزیوتراپی مهمترین و حیاتی ترین اقدام درمانی است. در این مرحله با انجام منظم اقدامات فیزیوتراپی شامل: الکتروتراپی(Electrotherapy) جهت کاهش درد و اسپاسم های عضلانی، تمرینات کششی تخصصی(Stretching Exercises) جهت کاهش سفتی عضلانی و اسپاسم عضلات، درمان های دستی تخصصی (Manual Therapy) جهت بازیابی هماهنگی حرکات مفصلی و تمرینات تخصصی جهت کمک به بازیابی قدرت راه رفتن فرد(Gait Training) و در صورت نیاز توصیه به استفاده از وسایل کمکی مانند عصا، واکر، اورتزها(Orthosis) سایر موارد مورد نیاز و آموزش صحیح استفاده از آنها به بیمار و همراهانش است.

اما بغیر از زمان وقوع حملات بیماری ام اس، در فاز های بهبودی بیماری نیز انجام اقدامات فیزیوتراپی به شدت توصیه می شود.

اقدامات فیزیوتراپی در این فاز شامل : انجام الکتروتراپی(Electrotherapy)، این بار با هدف تقویت بافت های عضلانی، انجام منظم تمرینات تخصصی تحت نظر متخصص فیزیوتراپی(Exercise Therapy) با هدف بهبود هماهنگی عملکرد های عصبی-عضلانی فرد، انجام تمرینات کششی متناسب با شرایط فرد با هدف رسیدن به طول نرمال عضلات و افزایش انعطاف پذیری(Flexibility) فرد و همچنین کمک گرفتن از اقداماتی چون تکنیک سوزن خشک(Dry Needling) و نواربندی(Taping) با هدف کاهش اسپاسم های عضلانی و اصلاح راستاهای حرکتی فرد است.

انجام فیزیوتراپی در فاز حملات بیماری ام اس، به بهبود سریعتر حملات بیماری و جلوگیری از وقوع آسیب های ثانویه کمک میکند و همچنین انجام فیزیوتراپی در فاز های بهبودی، با بالا بردن توان قلبی عروقی و توان عضلانی فرد، میتواند از وقوع و شدت حملات بعدی بیماری ام اس جلوگیری کند.